Syndrom kozła ofiarnego
Cezary Sękalski
Syndrom kozła ofiarnego odnosi się do sytuacji, w której jedna osoba lub grupa jest niesprawiedliwie obwiniana za problemy lub niepowodzenia, których nie spowodowała. Staje się przy tym obiektem, przeciwko któremu kierowana jest przemoc grupy i jej poszczególnych członków.
Jest to mechanizm obronny, w którym prawdziwe źródło problemu jest ignorowane lub ukrywane, a winę przypisuje się „kozłowi ofiarnemu”.
W rodzinie dysfunkcyjnej dziecko pełniące rolę kozła ofiarnego może przejawiać problemy wychowawcze. Słabo się uczyć i często wdawać się w bójki, co prowadzi do obarczenia go wszystkimi problemami rodzinnymi.
W szerszym kontekście społecznym kozioł ofiarny może być pojedynczą osobą, grupą społeczną, etniczną czy religijną, która staje się obiektem zbiorowej agresji całej grupy. Agresja ta ma na celu wykluczenie ofiary, co ma przynieść grupie ulgę od napięć i problemów. Mechanizm ten występuje w różnych kulturach i społecznościach. Jego skutki mogą być bardzo szkodliwe dla osób lub grup, które zostają niesłusznie obwinione.
