• Home
  • O mnie
    • Psychoterapeuta Kraków
    • Trener rozwoju osobistego i wykładowca
    • Bibliografia naukowa i publicystyczna
  • Psychoterapia indywidualna
  • Terapia małżeńska i par
  • Wystąpienia w mediach
  • Moje książki
  • Blog
  • Psychoedukacja
  • Poradnik antykryzysowy
  • Szkoła dobrych relacji
  • Przywództwo służebne
  • Duchowość
  • Kursy
  • Kontakt
Frankl w Krakowie
5 grudnia 2021

Frankl

Cezary Sękalski

4 grudnia 2021 na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie odbyło się spotkanie z Alexandrem Vesely, logoterapeutą i wnukiem Victora Emila Frankla. Na salę weszło ok. 100 osób (zgodnie z epidemicznymi obostrzeniami), a internetowo w wydarzeniu uczestniczyło ponad 130 uczestników. Między nimi i ja.

Spotkanie rozpoczęło się od prezentacji półtoragodzinnego filmu dokumentalnego Aleksandra Vesely „Victor i ja”. Przedstawiona była w nim pokrótce historia życia Victora Emila Frankla ilustrowana wieloma archiwalnymi nagraniami z różnych wystąpień i wydarzeń. O psychiatrze wypowiadały się też osoby, które dobrze go znały.

Przeciw redukcjonizmowi

Twórca logoterapii był krytyczny wobec redukcjonistycznego rozumienia psychoanalizy, w którym nacisk kładziono na determinizm psychologiczny. Jego zdaniem centralna dla człowieka nie jest Freudowska zasada szukania przyjemności, ale potrzeba sensu.

Alexander po prezentacji filmu opowiadał, jak jego dziadek odwiedził kiedyś więzienie o zaostrzonym rygorze San Quentin  w USA. Przed nim przychodzili tam psychoanalitycy. Tłumaczyli oni więźniom, że ich zbrodnie były wynikiem patologicznego dzieciństwa, które tak a nie inaczej ich ukształtowało. Frankl natomiast powiedział im, że ponoszą odpowiedzialność za swoje czyny. Ale teraz w ich rękach jest ich przyszłość. Bo w każdej chwili mają szansę, aby opłakać swoje błędy i przyjąć za nie odpowiedzialność. A następnie w okolicznościach, które teraz są im dane, uczynić ze swojego życia coś bardziej sensownego, lepszego niż dotąd. I taki przekaz dla osadzonych okazał się bardziej twórczy i nośny rozwojowo…

Sens cierpienia

Zadałem gościowi pytanie o cierpienie, któremu nieraz w terapii trudno nadać sens i o to, czy jest jakaś metodologia, która w tym może pomóc w gabinecie…

– W pytaniu jest pewne nieporozumienie – odpowiedział Alexander Vesely. – My nie nadajemy cierpieniom sensu, ale możemy pomóc pacjentowi ten sens odkryć. Wiadomo, że człowiek nie szuka cierpienia. Taka postawa byłaby przecież jakimś masochizmem. Są jednak cierpienia, których nie sposób uniknąć, a wtedy można poszukiwać sensu pomimo nich. Wtedy życie staje się wartościowe pomimo swoich ograniczeń…

Myśl tę potem uzupełnił z sali o. Aleksander Posacki SJ. Powołał się na książkę „Homo patiens”, w której Frankl uwzględnia sytuację, kiedy człowiek dobrowolnie przyjmuje cierpienie, od którego mógłby uciec. Widzi bowiem wartości, których obrona i uwydatnienie mogą być warte wewnętrznej zgody na ból. Wtedy cierpienie staje się dobrowolną ofiarą duchową.

Tu przypomniałem sobie scenę z filmu „Ludzie Boga”. Trapiści z Algierii rozważali w niej, czy wyjechać z kraju wstrząsanego wojną domową na tle religijnym. Pozostawanie w nim w sytuacji nasilającego się terroryzmu, było bowiem dla nich coraz bardziej niebezpieczne. Ostatecznie zdecydowali jednak o pozostaniu, aby być wiernymi ludziom, którym na co dzień na miejscu służyli. Wierność tę przypłacili życiem i bez wątpienia była to heroiczna ofiara ich miłości.

Frankl i siła logoterapii

Alexander potem dał przykład mocy logoterapii.

U jego dziadka zjawił się lekarz, któremu zmarła żona. I trudno mu było wydobyć się z depresji po jej śmierci. Nosił w sobie także bolesne pytanie, dlaczego tak się stało.

Inni koledzy, lekarze oferowali wdowcowi leki antydepresyjne… Frankl jednak podjął z nim twórczą rozmowę.

– Co by się stało, gdyby pan umarł przed swoją żoną? – zapytał.

– Bardzo by cierpiała – odpowiedział pacjent.

– Czyli fakt, że zmarła przed panem, oszczędziło jej takiego cierpienia, jakie pan przeżywa teraz?

W tym momencie mężczyzna odkrył, że dzięki temu, iż sam przeżywa ból i osamotnienie, nie musi go przeżywać jego żona. Odszedł więc pocieszony, mimo że jego zewnętrzna sytuacja w ogóle się nie zmieniła.

Łatwiej jednak przeżywa się swój ból, jeśli się wie, że robi się to dla kogoś, niż kiedy ma się poczucie, że jest on bezsensowny. W tym przypadku miłość do żony i pragnienie oszczędzenia jej cierpienia pozwoliło pacjentowi zaakceptować swoją trudną sytuację. Odnalazł bowiem wartość, która mogła być jego cierpieniem okupiona.

Determinizm pokonany

Dziś psychoterapia psychodynamiczna nie jest już tak jednostronna, jak kiedyś bywała psychoanaliza. Wprawdzie nadal lubi sięgać do dzieciństwa pacjenta, aby odkryć mechanizmy psychologiczne, które nieraz człowieka ograniczały w wolnym wyborze.

Zmierza jednak nie tyle do tego, aby go usprawiedliwić i rozgrzeszyć z powodu trudnego dzieciństwa, ale uświadomić mu jego podmiotowość i doprowadzić do większej, dojrzałej autonomii.

A do tego potrzebne jest bardziej świadome ego. Takie, które w lepszy sposób potrafi sięgać nie tylko do ludzkich zasobów psychicznych, ale i do duchowych. A Victor Emil Frankl i inni psychoterapeuci humanistyczni z pewnością przyczynili się do przełamania dawnego redukcjonizmu.

 

Organizatorem spotkania była Fundacja Wspomagająca Wychowanie ARCHEZJA.

FacebookLinkedIn
Share

Blog

dr Cezary Sękalski
Psychoterapeuta, trener rozwoju osobistego, teolog duchowości. Specjalizuje się w terapii indywidualnej w nurcie psychodynamicznym i poznawczo-behawioralnym oraz w pracy z parami i rodzinami w nurcie systemowym i integratywnym.

You might also like

Myślenie tunelowe
30 maja 2025
Załamanie psychiczne
29 maja 2025
Papież Franciszek: świętość jest czuła
26 kwietnia 2025


  • Zapraszam do kontaktu

    kom.: 662 050 188

    Jeśli nie mogę odebrać, proszę o smsa.

    Nr konta:
    51 1020 2892 0000 5102 0576 3034

    Możliwa płatność Blikiem

    Formularz kontaktowy:

    • Najpopularniejsze pozycje na stronie

      • Zimny chów i dzieci - 24 408 views
      • Depresja i duchowość - 22 610 views
      • Mężczyzna – jak nim być? - 21 341 views
      • Toksyczna miłość – jak ją pokonać? - 14 758 views
      • Wolność serca wg świętego Pawła - 10 105 views
      • Kryzys w rodzinie - 10 077 views
      • Psychologia i duchowość w sojuszu - 9 973 views
      • Zakochani i ich listy. Bień 1920 - 9 555 views
      • Plotka czyli słowo zabija albo daje życie - 8 798 views
      • Miłość według ks. Karola Wojtyły - 8 313 views
      • Znaki zodiaku a osobowość - 7 955 views
      • Więzi w małżeństwie, jak je budować? - 6 470 views
      • Zdrowie psychiczne a duchowość - 6 112 views
      • Psychoterapia osób duchownych i zakonnych - 5 969 views
      • Rutyna w małżeństwie - 5 916 views
      • Nadzieja – jak ją w sobie obudzić? - 4 993 views
      • Potrzeby psychiczne a bieda - 4 773 views
      • Zakochanie, czyli chemia miłości - 4 606 views
      • Aborcja – krajobraz po - 4 571 views
      • Kryzys półmetka - 4 254 views
      • Siła słabości i porucznik Columbo - 4 251 views
      • Slow life – remedium na nadmierny pęd życia - 4 238 views
    • Znajdź mnie na Facebooku

      Szkoła Dobrych Relacji
    • Tagi

      Cezary Sękalski (17) coaching (16) depresja (19) dojrzałość (20) duchowni (18) duchowość (37) film (14) kobieta (12) konflikt (17) kryzys (45) kryzys małżeński (15) lęk (10) małżeństwo (21) mistrzowie (19) miłość (15) motywacyjne (29) motywujące (27) ojcostwo (12) polecane lektury (15) powołanie (34) praca (19) praca nad sobą (53) przebaczenie (10) przemoc (12) psychologia i duchowość (28) psychoterapeuta kraków (32) psychoterapeuta małżeński kraków (19) psychoterapia (31) psychoterapia i duchowość (12) psychoterapia kraków (43) psychoterapia par kraków (19) relacje (34) rozwój osobisty (31) seks (12) seksualność (14) sens (16) stres (13) terapia par (12) terapia rodzin (11) trauma (11) uzależnienie (10) wolność (18) wychowanie (25) wywiad (26) żałoba (11)

    • Home
    • O mnie
      • Psychoterapeuta Kraków
      • Trener rozwoju osobistego i wykładowca
      • Bibliografia naukowa i publicystyczna
    • Psychoterapia indywidualna
    • Terapia małżeńska i par
    • Wystąpienia w mediach
    • Moje książki
    • Blog
    • Psychoedukacja
    • Poradnik antykryzysowy
    • Szkoła dobrych relacji
    • Przywództwo służebne
    • Duchowość
    • Kursy
    • Kontakt
    2015 © Copyright Cezary Sękalski Psychoterapia. Designed by Webdawid